تلگرام که یکی از پیام‌رسان‌های محبوب با بیش از ۹۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه است که در سال ۲۰۲۳ با همکاری بنیاد شبکه باز (TON) و شرکت تنسنت (مالک وی‌چت)، به توسعه‌ی اپلیکیشن‌های کوچک پرداخت تا از تلگرام یک ابر اپلیکیشن بسازد! مینی اپ های تلگرام (Telegram Mini Apps)، برنامه های تحت وب و بلاکچین هستند که با زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت، CSS و HTML توسعه داده شده و مستقیما در اپلیکیشن تلگرام اجرا می شوند. درواقع، مینی اپ تلگرام یک بستر باز را فراهم می‌کند که امکان اجرای برنامه‌های مختص به فضای Web3 را به کسب‌وکارها می‌دهد تا بتوانند به‌طور مستقیم برنامه‌های خود را درون تلگرام نصب کنند. نقش این نوآوری در اپلیکیشن تلگرام در دنیای وب ۳ بسیار با اهمیت است. به همین خاطر در این مقاله، به سوال مینی اپ تلگرام (Telegram Mini App) چیست و چه کاربردهایی دارد، پاسخ می‌دهیم و به بررسی ویژگی‌های مینی اپ تلگرام خواهیم پرداخت!
ابر اپلیکیشن تلگرام، پس از ارائه اکانت تلگرام پرمیوم، این‌بار با ارائه مینی اپ های جذاب خود نظر میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان را مجددا جلب کرده است. اپلیکیشن های کوچک یا همان مینی اپ های تلگرام که با جاوا اسکریپت نوشته شده‌اند، به‌طور مستقیم درتلگرام اجرا می‌شوند؛ مینی اپ ها، این پیام‌رسان را به یک پلتفرم چندمنظوره تبدیل کرده‌اند که میزبانی از انواع خدمات را امکان‌پذیر می‌سازد. مینی اپ های تلگرام تنها به پیام‌رسانی محدود نمی‌شوند و در حوزه‌هایی چون بازی‌های ویدیویی، تولید محتوا و به اشتراک‌گذاری آن‌ها فعالیت دارند. یکی از مهم‌ترین خصوصیات این مینی اپلیکیشن ها، قابلیت چندپلتفرمی آن‌ها است. این برنامه‌ها از طریق ربات‌های تلگرام و به‌عنوان برنامه‌های تحت وب کار می‌کنند؛ بنابراین نیازی به نصب جداگانه ندارند و روی سیستم‌های مختلف نظیر اندروید، iOS، ویندوز، مک و لینوکس تنها با یک کلیک قابل استفاده‌اند.
راه‌اندازی مینی اپلیکیشن های تلگرام روی شبکه TON انجام می‌شود. به دلیل مقیاس‌پذیری بالای بلاکچین TON، این شبکه قادر به پردازش حجم زیادی از تراکنش‌ها است. در این شبکه، قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp) را می‌توان اجرا کرد و با پروژه‌های ارز دیجیتال ادغام نمود. مینیاپها با به‌کارگیری ربات‌های تلگرام، امکانات زیر را فراهم می‌آورند:
علاوه‌بر این، طراحان DApp های Web3 می‌توانند از SDK، TON Connect و توکن‌های TON استفاده کنند. این ویژگی‌ها TON را به فناوری مناسبی جهت توسعه ابربرنامه‌ها تبدیل کرده است. TON همچنین امکان اجرای قراردادهای هوشمند، راه‌اندازی DAppها و ادغام یکپارچه‌ی ارزهای دیجیتال را فراهم می‌آورد.
حالا که با مفهوم مینی اپ تلگرام آشنا شدید، بیایید نگاهی دقیق‌تر به اجزای تشکیل‌دهنده آن‌ها بیندازیم! این برنامه‌ها از چندین بخش اساسی ساخته شده‌اند که در ادامه به بررسی هرکدام خواهیم پرداخت:
این اجزاء در مجموع، ساختار یک مینی‌اپ تلگرام را فراهم می‌آورند. توسعه‌دهندگان با استفاده از این امکانات می‌توانند برنامه‌های کاربردی متنوعی تولید کنند که قابلیت‌هایی فراتر از اپلیکیشن‌های معمولی اندروید یا iOS دارند.
با توجه به اینکه زمان زیادی از ساخت مینی اپ تلگرام نمی‌گذرد، این پلتفرم شاهد استقبال چشمگیری از سوی توسعه‌دهندگان بوده است و پروژه‌های متعدد و موفقی در آن به راه افتاده‌اند. در ادامه، به معرفی برخی از این پروژه‌های برجسته که توانسته‌اند جذب کاربران فراوانی داشته باشند، می‌پردازیم:
نات کوین با کد اختصاری NOT، یک مینی‌اپ در محیط تلگرام است که نزدیک به اواسط نوامبر 2023 به بهره‌برداری رسید. این پروژه از جمله فعالیت‌های موفق تیم اوپن بیلدرز (Open Builders) به شمار می‌رود. دریافت توکن NOT ابتدا فقط با لمس کردن سکه‌ای که در وسط صفحه ظاهر می‌شد، امکان‌پذیر بود و در آن زمان، NOT تنها به‌عنوان یک دارایی مجازی داخل بازی تلقی می‌شد و هیچ ارزش مالی نداشت؛ اما با گذر زمان، تقریباً در اردیبهشت 1403، توسعه‌دهندگان بازی تصمیم گرفتند توکن NOT را روی بلاکچین تون (TON) منتشر کنند و امکان معامله آن را در چندین صرافی فراهم آوردند. نات کوین به زودی در چندین صرافی معتبر بین‌المللی لیست شد و اکنون نیز در برخی از صرافی‌های داخلی ایران قابل خرید و فروش است.
مینی‌اپ تپ‌سواپ (Tapswap) که به بازی نات کوین شباهت دارد، توسط صرافی غیرمتمرکز تپ‌سواپ طراحی و توسعه داده شد. در ابتدا، قرار بود که این بازی روی بلاکچین سولانا راه‌اندازی شود؛ اما تیم تپ‌سواپ تصمیم به تغییر شبکه جهت عرضه‌ی توکن‌های دیجیتال خود گرفته است.
به نظر می‌رسد که توسعه‌دهندگان این پروژه، استفاده از یک ربات تلگرامی مشابه نات کوین را برای جلب کاربر و انجام بازاریابی مؤثرتر، مناسب دیده‌اند. بازی تپ‌سواپ به‌عنوان یک بازی Tap to Earn طراحی شده است که با فشار دادن دکمه و انجام دادن مجموعه‌ای از وظایف، امکان کسب امتیاز فراهم خواهد شد. در پایان دوره‌ی مشخص، این امتیازات به‌صورت توکن‌های TAPS که توکن بومی اکوسیستم تپ‌سواپ هستند، به کاربران ایردراپ می‌شود. بر اساس اطلاعات مندرج در وایت پیپر تپ‌سواپ، ۵۰ درصد از کل عرضه‌ی توکن‌ها (۵۰۰ میلیون توکن) بین اعضای فعال جامعه توزیع خواهد شد.
مینی اپ همستر تلگرام، یک تجربه‌ی جذاب است که در آن بازیکنان مالک یک همستر می‌شوند و به واسطه‌ی ضربه زدن به صفحه‌نمایش، هنگام جمع‌آوری سکه‌ها به مراحل بالاتری ارتقا می‌یابند. با افزایش سطح همستر، سکه‌های مجازی بیشتری کسب می‌کنید که این امکان را به شما می‌دهد تا در بازی پیشرفت و قابلیت‌های جدیدی را با خرید کارت‌هایی با نام «پروفیت» فعال کنید. علاوه‌بر این، «همستر کامبت» دارای ویژگی‌هایی چون سیستم کد مورس، چالش‌های روزانه و امکان دعوت دوستان به بازی خواهد بود که به شما در کسب سکه‌های اضافی کمک می‌کند.
برنامه‌ای به نام بلوم در پیام‌رسان تلگرام فعالیت می‌کند که ویژگی‌هایی از صرافی‌های متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) را در خود یکجا گرد آورده است. این برنامه امکانی را به کاربران می‌دهد که در یک محیط یکپارچه به معامله‌ی توکن‌های گوناگون بپردازند و از تجربه‌های نوین در دنیای ارزهای دیجیتال بهره‌مند گردند.
بلوم به‌صورت یک صرافی هیبریدی طراحی می‌شود و هدف آن ارائه‌ی تجربه‌ی معاملاتی بی‌عیب و نقص به کاربران خواهد بود و همچنین ساده‌سازی معاملات مشتقات را در دستور کار قرار داده است. در بازی تلگرامی بلوم، کاربران قادرند از طریق کلیک کردن امتیازاتی کسب کنند و هر هشت ساعت یک‌بار با مراجعه به بازی، امتیازات خود را جمع‌آوری کنند. این بازی کریپتویی اعلام کرده است که قصد دارد در آینده از کلیه شبکه‌های بلاک چین پشتیبانی کند و معامله‌گران این امکان را خواهند داشت که هر نوع ارز دیجیتالی را در این پلتفرم خریداری یا به فروش برسانند.
با وجود اینکه هم مینی‌اپلیکیشن‌های موجود در تلگرام و هم اپلیکیشن‌های مخصوص اندروید در فروشگاه گوگل پلی جهت فراهم کردن خدمات و امکانات به کاربران طراحی شده‌اند، در ادامه به بررسی تمایزات این دو سکو می‌پردازیم:
تلگرام در راستای پیشبرد پروژه‌های مربوط به وب 3.0، با شرکت‌های پیشرو در زمینه‌های فناوری و ارزهای دیجیتال همکاری نزدیکی دارد. در میان همکاران اصلی این پلتفرم، TON قرار دارد که با ارائه زیرساخت‌های بلاکچین، به تلگرام امکان می‌دهد تا به یک ابر-اپلیکیشن غیرمتمرکز تبدیل شود و به توسعه‌دهندگان هم کمک خواهد کرد که اپلیکیشن‌های کوچک خود را درون تلگرام توسعه دهند.
در سپتامبر ۲۰۲۳، همکاری بین تلگرام و TON به معرفی یک کیف پول دیجیتال مبتنی بر فناوری TON در تلگرام منجر شد. این کیف پول، در دسترس کاربران تلگرام در سراسر جهان قرار گرفت و به عنوان یک مرحله کلیدی در پیشبرد اهداف مشترک هر دو طرف عمل کرد. با استفاده از قابلیت‌های تلگرام و فناوری بلاکچین آن، پروژه‌های وب 3.0 قادر خواهند بود که امنیت بالا، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApp) و راهکارهای پرداخت دیجیتال را به طور مؤثری در هم ادغام کنند که این امر به نوبه خود تجربه کاربری بسیار بهتری را برای استفاده‌کنندگان فراهم می‌آورد.
مینی‌اپلیکیشن‌های موجود در تلگرام، فواید بسیاری را برای اکوسیستم وب ۳ به ارمغان می‌آورند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین فواید این مینیاپها را بررسی و تشریح می‌کنیم:
یکی از موضوعات اساسی در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و خدمات مبتنی بر بلاکچین در بستر وب ۳، دستیابی به مقیاس‌پذیری قابل توجه و مورد پذیرش وسیع توسط کاربران است. همان‌طور که پیشتر ذکر شد، شبکه TON دارای مقیاس‌پذیری برجسته‌ای است و می‌تواند حجم زیادی از تراکنش‌ها را به خوبی مدیریت کند.
این ویژگی سبب شده است تا توسعه‌دهندگان Dappها به سمت شبکه TON کشیده شوند. همچنین، به دست آوردن استقبال عمومی برای اپلیکیشن‌های وب ۳ در تلگرام چالش‌برانگیز نیست؛ زیرا تلگرام با داشتن پایگاه کاربری ۸۰۰ میلیونی، توانایی جذب کاربران جدید برای برنامه‌های خود را به آسانی دارد.
مینی‌اپ‌های تلگرام برای وب ۳ به‌شدت بر حریم خصوصی و امنیت کاربران تأکید دارند. این اپلیکیشن‌ها با ضبط کامل داده‌ها و رعایت دقیق مقررات دولتی سخت‌گیرانه، امنیت داده‌های کاربران را تضمین می‌کنند.
پلتفرم LeapXpert به‌عنوان یکی از پلتفرم‌های پیشرو در زمینه ارتباطات تجاری، نقش کلیدی در تحقق این اهداف ایفا می‌کند. این پلتفرم با فراهم‌کردن راه‌حل‌های ارتباطی امن و قانونی، اطمینان حاصل می‌کند که تعاملات کاربران در اپلیکیشن‌های تلگرام مطابق با استانداردهای قانونی صورت گیرد. کاربران می‌توانند در محیطی امن تعامل و تراکنش‌های خود را انجام دهند. وجود چنین سیستم‌هایی جهت ثبت دقیق اطلاعات برنامه‌ها در کشورهای مختلف، بسیار حیاتی و ضروری است.
هماهنگ‌سازی دروازه‌های پرداختی نظیر گوگل پی یا اپل پی با مینی‌اپ‌های تلگرام، تجربه استفاده از تلگرام را ارتقا می‌دهد و امکان اجرای تراکنش‌های همتا به همتا را (که از جنبه‌های کلیدی اقتصاد دیجیتالی به شمار می‌آید) برای کاربران میسر می‌سازد. علاوه‌بر این‌ها، پشتیبانی مینی‌اپ‌های تلگرام از توکن بومی شبکه TON (تان کوین) نیز یک بعد جدید به این اکوسیستم افزوده و کمک می‌کند تا کاربران تراکنش‌های خود را با آسانی بیشتری انجام دهند.
مینی‌اپلیکیشن‌های تلگرام، فرصتی تازه برای توسعه‌دهندگانی که در زمینه‌های HTML، CSS و JS مهارت دارند، به وجود آورده‌اند. این افراد قادرند برنامه‌هایی را در تلگرام توسعه دهند و از راه‌هایی چون خریدهای درون‌برنامه‌ای، تبلیغات و غیره درآمدزایی کنند.
تلگرام به عنوان یکی از پلتفرم‌های پرطرفدار جهت ارتباط کاربران، به‌ویژه در جامعه ارزهای دیجیتال، شناخته می‌شود. با افزوده شدن مینیاپها به تلگرام، پروژه‌های متنوع وب ۳ مانند بازی‌های بر پایه بلاکچین، پلتفرم‌های دیفای، صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، سازمان‌های خودگردان دیجیتال (DAOs) و توکن‌های بی‌همتا (NFT) به جامعه‌ای فعال و پویا متصل خواهند شد. همچنین ممکن است امکانی فراهم آید که امتیازات و رتبه‌های کاربران در مینیاپها، در کانال‌ها و پروفایل‌های آن‌ها نمایش داده شود. این روند می‌تواند با اعطای مدال‌های مجازی به کاربران در ازای انجام دادن وظایف مختلف و مشارکت در مینیاپها، آن‌ها را به فعالیت بیشتر تشویق کند.
یکی از برجسته‌ترین مزایای مینی‌اپ‌های تلگرام، امکان راه‌اندازی بازی‌های بلاکچینی است. اکنون بازی‌هایی که تحت عناوین Play-to-Earn یا Tap-to-Earn در تلگرام راه‌اندازی می‌شوند، با استقبال فراوانی روبرو شده‌اند. توسعه‌دهندگان بلاکچین، از مینی‌اپ‌های تلگرام به عنوان ابزاری برای تبلیغ و ایردراپ پروژه‌های خود بهره می‌برند. به عنوان مثال، نات‌کوین، یکی از ایردراپ‌های معتبر در تلگرام، توانسته است با استفاده از این روش، جامعه‌ی خود را گسترش داده و به یکی از برترین ارزهای دیجیتال بازار تبدیل شود.
بازی‌ها، از اولین نرم‌افزارهایی بودند که در مجموعه مینی‌اپلیکیشن‌های تلگرام معرفی شدند. پروژه‌ی Fan-ton یکی از نخستین بازی‌هایی است که در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان مینی‌اپ در شبکه‌ی TON به راه افتاد و توانست تعداد کاربران ماهانه‌ی فعال خود را به بیش از ۵۵ هزار نفر برساند. سپس، بازی‌های دیگری مانند Hero Blaze، Tap Fantasy، Egg Fight Club و Growing به اکوسیستم تلگرام افزوده شدند. در پلتفرم گیمینگ شبکه‌ی TON که با نام TON Play شناخته می‌شود، کیت توسعه‌ای به نام PlayDeck عرضه شده است که با استفاده از آن، توسعه‌دهندگان می‌توانند بازی‌های وب‌بنیاد خود را در عرض چند دقیقه به مینی‌اپلیکیشن‌های تلگرام تبدیل کنند.
تا به امروز، بازی‌های متنوعی در سبک‌های گوناگون در TON Play به راه انداخته شده‌اند. بازی‌هایی که در پلتفرم TON Play به راه می‌افتند، نه تنها به جامعه‌ی کاربری گسترده‌ی تلگرام دسترسی دارند، بلکه قادرند از طریق NFTها درآمدزایی و توکن‌های داخلی برای بازی‌ها تولید کنند. همچنین، شبکه‌ی TON با سرویس ابری Tencent همکاری می‌کند که این امر کار توسعه‌دهندگان بازی را آسان‌تر می‌سازد. سرویس ابری Tencent راهکارهای مختلفی را برای توسعه‌ی بازی‌ها به توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد. این سرویس از ولیدیتورهای TON پشتیبانی می‌کند و نقش کلیدی در بهبود فضای ذخیره‌سازی، مقیاس‌پذیری و افزایش سرعت شبکه‌ی TON دارد.
در این بخش، به شما آموزش می‌دهیم که چگونه کلاهبرداری‌های رایج در پلتفرم تلگرام را شناسایی کنید. کلاهبرداران مدام ترفندهای تازه‌ای برای فریب دادن کاربران ابداع می‌کنند؛ با این حال، با شناخت علائم هشدار دهنده، باید امنیت خود را ارتقا بدهید. با دانستن و رعایت این دستورالعمل‌های پیشگیرانه، می‌توانید خود را در برابر کلاهبرداری‌های کنونی و آینده در تلگرام محافظت کنید. هر پلتفرم و وب‌سایتی ممکن است هدف هک و تقلب قرار گیرد، تنها باید از روش‌های آن‌ها آگاه باشید؛ در ادامه به بررسی این روش‌ها می‌پردازیم:
استفاده از ربات‌های تلگرام را با احتیاط انجام دهید و هیچ‌گاه اطلاعات شخصی خود مانند نام، نام‌کاربری، شماره تلفن، آدرس ایمیل، رمز عبور و سایر اطلاعات شخصی را به آن‌ها ارسال نکنید.
جهت پیشگیری از زیان‌های مالی یا افشای اطلاعات شخصی و اجتناب از گرفتار شدن در تله‌های مهندسی اجتماعی، پیام‌های ارسالی افراد ناشناس را نادیده نگیرید. در صورت دریافت پیام از شخصی که آشنایی با او ندارید، می‌توانید به‌راحتی آن‌ها را مسدود و به تلگرام گزارش دهید؛ همواره به خاطر داشته باشید که فایل‌ها و لینک‌های ناشناس را باز نکنید.
به پیام‌هایی که دارای اشتباهات املایی فراوان هستند، دقت کنید. به نحوه نگارش نام‌های تجاری و محصولات در این پیام‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشید. وجود اشتباهات املایی مکرر، به‌خصوص در نوشتار نام‌های برندها، اغلب نشان‌دهنده کلاهبرداری است.
کلاهبرداران اغلب با ایجاد یک حس فوریت کاذب، مانع از تفکر عاقلانه شما می‌شوند. به‌خاطر داشته باشید که درخواست‌های معتبر، به‌ویژه در تلگرام، به ندرت نیازمند واکنش فوری هستند؛ پس همواره فرصتی برای بررسی و اندیشیدن در نظر بگیرید.
در صورت دریافت پیامی از شخصی که مدعی مدیریت گروه است، به گروه عمومی مراجعه کنید و مستقیماً با مدیر واقعی تماس بگیرید. اگر تاریخچه پیام‌های خصوصی شما با مدیر پیام مورد نظر را شامل می‌شود، آنگاه پیام معتبر خواهد بود.
در بخش نشست‌های فعال، می‌توانید دستگاه‌هایی که حساب کاربری تلگرام شما روی آن‌ها فعال است را مشاهده کنید و آدرس IP آن‌ها را با مکان فعلی خود تطبیق دهید.
اگر از ابزارهای تغییر IP استفاده می‌کنید، باید با جستجو در گوگل آدرس IP خود را بیابید تا از مطابقت آن اطمینان حاصل شود. در صورت مشاهده فعالیت‌های مشکوک، حتما دستگاه مورد نظر را غیرفعال سازید.
با راه‌اندازی احراز هویت دو‌مرحله‌ای برای اکانت‌های خود، یک سطح امنیتی افزوده به حفاظت خود اضافه کنید. افراد سودجو شاید به کلمه‌ی عبور شما دست پیدا کنند؛ اما دستیابی به مؤلفه‌ی دوم احراز هویت به مراتب دشوارتر است.
تا حد امکان، جزئیات شخصی و هویتی مربوط به حساب کاربری تلگرام خود را از دید افراد ناشناس پنهان نگه دارید. امکاناتی برای مخفی کردن شماره تلفن، وضعیت آنلاین بودن، تصاویر پروفایل، امکان فوروارد پیام‌ها و موارد دیگر وجود دارد. علاوه‌بر این، می‌توانید تعیین کنید که چه کسانی مجاز به افزودن شما به گروه‌های متفاوت باشند. همچنین، تا حد ممکن از ویژگی Add People Nearby استفاده نکنید.
رویدادهای بزرگ و قابل توجهی چون موفقیت فوق‌العاده نات کوین و همستر و همچنین ورود شرکت بزرگی مانند مایکروسافت به این عرصه، بی‌شک آینده‌ای درخشان را برای این رقیب نوظهور گوگل پلی و اپ استور ترسیم می‌کند. با در نظر گرفتن پایگاه کاربری چند صد میلیونی و انطباق مستقیم با بلاک چین، پیش‌بینی می‌شود که در آینده شاهد افزایش قابل توجهی در تعداد و تنوع این مینی اپلیکیشن‌ها خواهیم بود. از سوی دیگر، با رسیدن به بلوغ این پلتفرم و دریافت بازخوردهای کاربران، این اپلیکیشن‌ها در زمینه‌های طراحی رابط کاربری، عملکرد و آسانی استفاده بهبود خواهند یافت و تجربه‌هایی هماهنگ‌تر و روان‌تر را فراهم خواهند کرد.
علاوه‌بر این، با افزایش محبوبیت این اپ‌ها، جامعه توسعه‌دهندگان تلگرام نیز شاهد رشد خواهد بود. نوآوری‌های جذاب پاول دورف و استراتژی بسیار هوشمندانه‌ی او به عنوان یکی دیگر از نقاط عطف مهم، نویدبخش موفقیت این اکوسیستم وب ۳ هستند.
تلگرام با هدف تشویق کاربران به‌کارگیری مینیاپها، فروشگاهی ویژه برای این برنامه‌ها ایجاد کرده است تا دسترسی به این مینیاپها ساده‌تر شود. در آخرین به‌روزرسانی تلگرام، بخش جدیدی تحت عنوان App (اپلیکیشن) در کنار بخش‌های Chats (چت‌ها) و Channels (کانال‌ها) دیده می‌شود که مینی‌اپ‌های پرطرفدار را به نمایش می‌گذارد.
با ورود به این برنامه‌ها، کاربران به مرورگر داخلی برنامه هدایت خواهند شد که اخیراً به‌روزرسانی‌های مهمی دریافت کرده است. اکنون می‌توان به جای بستن کامل مرورگر، آن را کوچک‌سازی کرد و پیشرفت‌های خود در مینیاپها را ذخیره نمود. این ویژگی به‌خصوص برای کاربرانی که از مرورگر داخلی تلگرام به جای گوگل کروم استفاده می‌کنند، بسیار کاربردی خواهد بود. یکی دیگر از نوآوری‌های جذاب تلگرام در این به‌روزرسانی جدید، نمایش تعداد کاربران ربات‌ها است. در حالی که تلگرام پیشتر تعداد اعضای گروه‌ها و کانال‌ها را نمایش می‌داد، امکان نمایش تعداد کاربران در ربات‌ها فراهم نشده بود. به‌طور مثال، بازی محبوب تلگرامی به نام همستر کامبت که توسعه‌دهندگانش چند هفته پیش اعلام کردند دارای ۲۳۹ میلیون کاربر است، بر اساس آمار تلگرام تنها حدود ۱۵۵ میلیون کاربر دارد.
در این مقاله سعی کردیم، به سوال مینی اپ تلگرام چیست پاسخ دهیم و به بررسی کامل آن بپردازیم. مینی‌اپ‌های تلگرام، نرم‌افزارهایی وب‌محور هستند که ضمن بهره‌گیری از اکوسیستم تلگرام، بر شبکه TON به اجرا درمی‌آیند. با ورود مینی‌اپ‌های تلگرام و افزوده شدن پروژه‌های وب سه به این محیط، فرصت‌های جدیدی برای عرصه ارزهای دیجیتال و نسل سوم اینترنت فراهم شده است. با وجود پتانسیل‌های فراوان، همچنان فضای بسیاری برای توسعه و پیشرفت این مینی اپ‌ها در تلگرام وجود دارد و زمان به ما خواهد گفت که آیا در نهایت می‌توانند با نرم‌افزارهای مخصوص سیستم‌های عامل اندروید و iOS رقابت کنند یا خیر.